ODRŽANA PRVA ČITAĆA PROBA DRAME „KANjOŠ MACEDONOVIĆ“

Dramski ansambl Narodnog pozorišta održao je u ponedeljak 6. juna prvu čitaću probu komada „Kanjoš Makedonović“ autorke Vide Ognjenović.

Priznata umetnica, koja je i rediteljka ove predstave koja se radi u koprodukciji sa festivalom Grad teatar Budva, kazala je u obraćanju glumcima i članovima autorske ekipe da je podela birana dugo, ali pažljivo i istakla da niko od tridesetak glumaca „nije slučajno u svojoj ulozi“.
- Mi nećemo raditi nikakav rimejk „Kanjoša Macedonovića“ od pre dvadesetak godina, već potpuno novu predstavu. Tadašnja predstava bila je o Paštrovićima i sledila je taj neki tradicionalni, mitski nanos o Kanjošu koji je pobedio, ne toliko hrabrošću i junaštvom, koliko mudrošću. Ovoga puta, umesto tog idiličnog paštrovićkog društvenog pejzaža, htela bih da napravim jednu oštru, vrlo gorku i crnu, predstavu o tome kako je mala sredina, u suštini, užasno dvolična i opaka. To je sredina koja usled te svoje plemenske zatvorenosti, preuveličava sopstvenu važnost i značaj – objasnila je gospođa Ognjenović.
Predstava će premijerno biti izvedena 8. jula, u okviru festivala Grad teatar Budva, na Sceni „Između crkava“, dok se prvo izvođenje na Velikoj sceni Narodnog pozorišta u Beogradu očekuje u oktobru, na početku nove, 144. sezone.
Naslovnog junaka igra Igor Đorđević, a u velikom glumačkom ansamblu nalaze se i Marko Baćević k.g. (Daskale, ikonopisac), Predrag Ejdus (Dužd, Frančesko Foskari), Branislav Lečić k.g. (Furlan, ražalovani zapovednik broda, odmetnik), Aleksandar Đurica (Nikodim, zovu ga Mrkodim), Branko Vidaković (Luka, lukaviji i od Goluba i od lisice), Pavle Jerinić k.g. (Vukac, najljepši, a hrabar), Branko Jerinić (Stijepo, sudija i uglednik), Zoran Ćosić (Mitar, pametar, puna usta narodnih izreka), Radovan Miljanić (Golub, pitom i lukav, na priliku svome imenu), Nebojša Kundačina (Krsto, pozivar jakog glasa, čuje se od Praskvice do granice), Mišo Obradović k.g. (Stevan, ljuti, naprasiti Andrović), Siniša Ubović k.g. (Rado, željan dalekog svijeta), Hadži Nenad Maričić (Otac Filimon, kaluđer, pisar i učitelj), Tanasije Uzunović k.g. (Otac Gerasim, kaluđer putnik), Andreja Maričić (Druško di Kataro, tumač, doušnik, stražar i još ponešto), Milo Lekić k.g. (Nikolo Diedo, kapetan od straže u Mlecima), Zorana Bećić k.g. (Ivka, nekad pčela, nekad osa, bacila čini na Kanjoša), Stela Ćetković (Katna, Ivkina maćeha, ugledna matrona), Sena Đorović (Vidosava, lijepa kćer Golubova, koju je Vukac ugrabio), Jelena Helc (Đovana Gracija Foskari, duždeva kćer), Biljana Đurović k.g. (Sinjora de Dolči, njena pratilja) i Marta Ćeranić k.g. (Sinjorina de Dolči, drugarica duždeve kćeri).
U saradničkoj ekipi nalaze se Božo Koprivica (dramaturg), Miodrag Tabački (scenograf), Ljiljana Dragović (kostimograf), Radovan Knežević (scenski govor), Zoran Erić (muzika), Saša Krga (scenski pokret)...
Inače, “Kanjoš Macedonović”, drama u tri čina prema Stefanu Mitrovu Ljubiši, je praizveden 28. jula 1989. godine na pomenutom Festivalu Grad teatar Budva, takođe u režiji Vide Ognjenović. Lik naslovnog junaka tumačio je Žarko Laušević, a u podeli su bili i Darko Tomović, Marko Baćović, Predrag Tasovac, Irfan Mensur, Predrag Miletić, Milan Mihailović, Toni Laurenčić, Gojko Baletić, Petar Kralj, Savo Radović, Stojan Dečermić, Petar Božović, Rade Marković, Vladan Gajović, Lepomir Ivković, Vesna Trivalić, Jasmina Ranković...
Prema mišljenju kritičarke Zorice Simović, osnovni sukob u drami odigrava se između malih i velikih, ponosnih i moćnih, između sićušnog etničkog jezgra i kolonijalne sile.
Ona je primetila da je Vida Ognjenović tkala svoj književni materijal veoma brižljivo sakupljanom, biranom leksikom, sa izuzetnim poznavanjem narodnog govora i sluhom za njegovu škrtu rečitost, ironiju i mekotu, oporost i milozvučje, za sve one nijanse koje traju u jeziku kao najtačnija i istovremeno najapstraktnija znamenja kulture.
Govoreći o glavnom protagonisti predstave Žarku Lauševiću, Simovićeva je ocenila da je umeo da se nosi sa kompleksnošću takvog lika i da ga oboji sopstvenim, veoma istančanim osećanjem za karakterizaciju, uravnotežujući besprekorno humor i poeziju, epsku i baladičnu dragocenost istorije i predanja.
Veoma afirmativno mišljenje o Lauševićevoj igri, izneo je i kritičar Dalibor Foretić koji je istakao da je on “glavni generator i igre i komike”.
- Okretan, brz i u reči i u gesti, udubljen u sebe, ali i poetski zanesen, u svakom trenutku potpuno svestan unutrašnjih razloga drame, on je bio idealan tumač tog lika kako ga je zamislila Vida Ognjenović...
Foretić je istakao da autorka, legendu o Kanjoševoj dovitljivosti i junaštvu “tako zaokružuje u dramu o strancu u civilizacijskom rascepu”, duhovito se poigravajući sa Ljubišinim značenjima koja nije izneverila.
M.B.