Završeno dvodnevno gostovanje budimpeštanskog Narodnog pozorišta

Izvođenjem predstave „Bank Ban“, u subotu 24. novembra na Velikoj sceni, završeno je dvodnevno gostovanje Narodnog pozorišta u Budimpešti.

Uspešan nastup dragih gostiju iz mađarske prestonice, započeo je dan ranije, prvo potpisivanjem Sporazuma o saradnji (više o tome možete pročitati OVDE), a potom i izvođenjem predstave „Vrteška“ (Šarkadi/Fabri/Nadaši/Vince) u režiji Atile Vidnjanskog.

Gostovanje budimpeštanskog Nacionalnog teatra uveličao je i dolazak mađarskog ministra ljudskih resursa – prof. dr Mikloša Kašlera (ministar kulture).

Pre početka predstave, upravnica Ivana Vujić pozdravila je gospodina Kašlera, a potom je podsetila na istorijsku vezu pozorišta Srbije i Mađarske koja još datira od izvođenja prve predstave na srpskom jeziku, održanog 24. avgusta 1813. u peštanskom pozorištu „Rondela“.

Reč je o komadu Joakima Vujića „Kreštalica“ u kojem su, na srpskom jeziku, igrali srpski i mađarski glumci.

Ivana Vujić je podsetila da je u  Narodnom pozorištu u Budimpešti, 2013. godine svečano bila obeležena godišnjica ovog izuzetnog kulturnog događaja, odnosno pionirskog poduhvata za razvoj srpskog teatra.

Radnja „Vrteške“ odvija se u Mađarskoj tokom 50-ih godina dvadesetog veka, gde društveni poredak podstiče združivanja poseda i utiče na sudbinu zemljoradnika. Ali ne baš kod svih. Da li su društveni zakoni jači od zdravog razuma i ljubavi dvoje mladih? Film (Vrteška, 1956) se zasniva na kratkoj priči Imrea Šarkadija i jedan je od najvećih klasika mađarske filmske istorije. Ljubav, zemlja, brak, finansijski interesi... Šta je najvažnije? Sreća mladih ljubavnika ili združivanje poseda koji bi, prema tradiciji, obezbedili lagodan život novoj porodici? Da li je moguće graditi budućnost na trenutnoj sreći – neka su od pitanja kojim se bavi ova predstava.

„Ban Bank“ Jožefa Katone je jedno od remek-dela mađarske drame; stoji rame uz rame sa delima „Čingor“ i „Tinde“ i „Čovekova tragedija“. U svojoj kritici, Ferenc Kulin tvrdi da protagonista ove drame ne čini ništa loše osim što pokušava da se oslobodi slatkih lanaca porodičnih obaveza da bi ispunio svoje dužnosti kao političar.
On se opire ljubavi radije nego da učini moralni ili zakonski prestup i stoga ga sustiže sudbina potpunog uništenja. U Katonovom svetu, ovaj čin je osuđen na sigurnu propast, a tragično podseća na moderno vreme, u kom je čovek primoran da odstane od duhovnosti zbog zakona i reda.

Izvođenju ove predstave, takođe u režiji Atile Vidnjanskog, prisustvovao je diplomatski kor Ambasade Republike Mađarske u Beogradu.

Narodno pozorište u Beogradu zahvaljuje se na zajedničkoj saradnji Narodnom pozorištu u Budimpešti, ambasadi Republike Mađarske u Srbiji, Udruženju Collegium Hungaricum u Beogradu i specijalno - gospođi Klari Sentđorđi, kulturnom savetniku u Ambasadi Republike Mađarske u Beogradu.