Počele probe dramske predstave „Iranska konferencija”, po tekstu Ivana Viripajeva i u režiji Ivane Vujić Kominac, premijera polovinom februara na Sceni „Raša Plaović”

Prva čitaća proba predstave „Iranska konferencija”, po tekstu Ivana Viripajeva, u prevodu Sanje Milić i režiji Ivane Vujić Kominac, održana je 9. decembra u biblioteci Narodnog pozorišta u Beogradu. 

Premijera je planirana polovinom februara na Sceni „Raša Plaović”, a u podeli su Radmila Živković (Ema Šmit-Paulsen), Ivana Žigon / Vjera Mujović (Širin Širazi), Nebojša Kundačina (Filip Rasmusen), Slobodan Beštić (Gustav Jensen), Rada Đuričin (Paskual Andersen), Gojko Baletić (Oliver Larsen), Maja Kundačina (Astrid Petersen), Zoran Ćosić (Danijel Kristensen), Bogdan Bogdanović (Magnus Tomsen), Dimitrije Ilić (Otac Avgustin) i, kao učesnici video konferencije, Bojana Bambić (Matilde Hansen) i Dušan Matejić (Patrik Nilson). 

Rediteljka Vujić uradiće idejno rešenje scenografije i izbor muzike, dramaturg je Ljubinka Stojanović, a u umetničkom timu su i Dušica Knežević (kostimograf), Ljiljana Mrkić Popović (scenski govor), Sonja Vukićević (koreograf), Svetlana Volic (video rad) i Jasna Saramandić (scenograf realizator).

Saradnici na predstavi su Nemanja Konstatinović, Olivera Živković (producenti), Vidan Lalić (organizator), Saša Tanasković (inspicijent), Marija Nedeljkov (sufler) i Andrea Kargačin (asistent reditelja na praksi). 

 

Reč dramaturga predstave:

„Iranska konferencija“ predstavlja jednu od najzrelijih drama proslavljenog Ivana Viripajeva, dramskog pisca, pozorišnog i filmskog reditelja i glumca, pripadnika nove ruske dramske književnosti, autora kojeg često porede sa kultnim filmskim rediteljima Istoka i Zapada – Andrejem  Tarkovskim i Kventinom Tarantinom. Njegove drame, pored metafizičkih pitanja koje baca na pleća junaka svojih komada, imaju tu nedokučivu duhovitost koja isijava kroz mračne taloge njihovih sudbina. Tu vrstu kvaliteta, (često pogrešno tumačenog na zapadnim scenama), poseduje i jedan od najvećih dramskih pisaca, Anton Pavlovič Čehov. 

Kako nas i sam naziv komada upućuje, Viripajev se poigrava sa jedinstvom vremena, mesta i radnje, u  kojem postavlja temu, sabija sudbine junaka, a zatim raspliće pred publikom raskošnu potku drame. Narativna nit koju autor ispreda kroz čitav svoj opus vezana je za komunikaciju, odnosno nemogućnost savremenog čoveka za suštinsku komunikaciju, sa svojim bližnjim, sa „drugima“, a posebno sa samim sobom i na koncu sa Bogom. I u ovom komadu autor se služi sredstvom osvešćivanja prisustva publike, svojevrsnog direktnog kontakta;  publika je učesnik „Iranske konferencije“ u punom smislu.

Radnja komada se odigrava na naučnoj konferenciji posvećenoj kompleksnoj relaciji dveju kultura „Istoka“ i „Zapada“, i kako jedan od junaka u svom uvodnom izlaganju kaže: „sukoba Alaha i Koka-kole“. U konferencijskoj sali Univerziteta u Kopenhagenu  za govornicom se smenjuje devet učesnika, članova internacionalne kulturne elite. Uprkos sterilnoj atmosferi naučnog skupa, ozbiljnosti i aktuelnosti teme, junaci komada neosetno, shodno svojim karakterima i motivima, napuštaju pripremljena izlaganja, prelaze granice kodifikovanih konvencija naučnog izlaganja, uranjaju u lične i privatne odnose, kako bi tako ogoljeni mogli da govore o najznačajnijem problemu koji oduvek stoji pred čovečanstvom: a to je čovekovo mesto u svetu i sam smisao života. Ova metafizička drama postavlja čoveka kao žrtvu dvadesetprvog veka,  postkapitalističkog i postideološkog doba, u kojem je svaki pokušaj osvešćivanja i oslobađanja iz te pozicije, uzaludan i osuđen na „Dislike & Unfollow“.

Junaci  ovog komada, ljudi sa vrha društvene lestvice, odakle je pogled dalji i jasniji, nosioci kulturnog i/ili ekonomskog kapitala u tom suočavanju sa kratkovidošću sopstvenog narcisoidnog identiteta kao diskursa savremenog čoveka, ispadaju ponekad smešni, ponekad tragični, ali ništa manje spašeni tom spoznajom, ostavljajući publiku sučenu sa neumoljivosti takve čovekove pozicije – „jer čitav svet je tamnica“, i  Viripajev  sasvim svesno koristi scenu iz „Hamleta“ kao citat kojim započinje „Iransku konferenciju“.

Postoji još jedan sloj komada, neka vrsta „duple ekspozicije“ koja posebno može biti interesantna u našem „čitanju“ ovog dela, kao i  potencijalnoj recepciji publike, a vezana je upravo za dominatnu temu komada, „drugosti“ kojom se bavi Viripajev.  Mi, svojom geografskom, društvenom, istorijskom i religiznom pozicijom, nosimo i kompleksnost jednog specifičnog fenomena - balkanizacije, geopolitičkog termina koji ukazuje na rascepkanost i podelu praćenu konfliktima koji su se odvijali tokom dvadesetog veka na ovom tlu.  Time je odgovornost i izaov pred nama daleko veći i svakako inspirativniji.